Piller ve aküler-taşınabilir elektrik.
Neden elektrik:
Neredeyse
elektriğin kullanıma girdiği ilk günlerden beri elektriğin kolaylıklarını daha
da taşınabilir hale getirmek için çalışmalar yapılıyor.
Bir
şeyi durağan halinden çıkarmak istediğimizde hareket ve hareketin devamı,
aydınlanma, ısınma gibi pek çok olağan durum halinin dışına çıkmak gerektiğinde
enerjiye ihtiyaç duyarız. Enerji elle tutabileceğimiz bir şey olmadığından
birşeyin içindeki saklı enerjiyi bizim
daha kolay kullanabileceğimiz bir taşıyıcıya aktararak ihtiyacımız olan
enerjiyi sağlarız. Örneğin kömür tek başına bir anlam ifade etmez ancak kömürün
yanmasıyla açığa çıkan enerjiyle hava ve suyu ısıtarak daha kolay
kullanacağımız taşıyıcılara aktarmış oluruz. Bu sayede kendimizi ısıtırız veya
buhar gücüyle hareket sağlarız.
Enerjinin bu şekilde saklanması
ve dağıtılması oldukça zordur. Sobalı evlerde oturanlar veya oturmuş olanlar
bilir evin bir odası veya eşdeğer büyüklükte bir alan tamamen kışlık yakıt için
ayırılır. Üstelik ilk ateşleme ve yanmanın kontrolü oldukça zordur. Bu
zorluktan sonra gaz ısınmasına geçenler bir oda büyüklüğündeki depo yerine
incecik bir boruyla işin tamamlandığını gördüklerinde eminim çok mutlu
olmuşlardır. Ancak o boru sistemi de yeterince basit değildir. Bulunduğu yere
gaz borusu döşenişini seyreden çok sayıda kişi ne demek istediğimi
anlayacaktır.
Üstelik bu enerji kaynaklarından
elde edilecek enerji çevrimiyle yapılabilecekler çok sınırlıdır. Buharla lokomotif
hareket ettirilebildiği gibi telefon televizyon gibi elektronik araçların
karşılığı buhartronik olarak da yapılabilir. sonuçta elektronik temelde sadece
elşektrik var yok ifadesindeki 0 ve 1 lerden ibarettir. bu buhar var yok olarak
da yapılabilir. Ancak neredeyse ağırlıksız olan elektron yerine su buharı
kullanıldığında cihaz eşdeğer oranda büyür. Tahminimce buhartronik bir cep
telefonu büyük ihtimalle 55 ekran tüplü televizyondan büyük olur. Bir o kadar
da ağır. Onu çalıştırmak için de 100 gram bile tutmayan batarya yerine 20-30
kiloluk kömür çuvalı veya eşdeğer ağırlıkta bir basınçlı buhar tankı taşımak
zorunda kalırdık. O da bir gün için. İyi bir şarj ömrü sayılmaz. Gece kalkıp
telefon kapanmasın diye kazana kömür atmak zorunda kalmanız ve uykulu uykulu
kazanın kapağını kapatmadığınız için yangın çıkarmanız da cabası.
Elektrik ile enerji taşınımında
durum çok farklıdır. Elektrik neredeyse ağırlıksız olan elektronların
hareketinden ibarettir. Elektronların küçük olmaları ve ışık hızına yakın
hızlarda hareket edebilmeleri nedeniyle çok küçük alanlardan çok büyük miktarda
enerji nakli mümkündür. Örneğin bir şehre doğalgaz getiren borunun içinden bir
tır geçebilir ancak aynı kapasitede elektrik hattı ortalama bir insan kolu
kalınlığındaki 3 telden ibarettir. O kabloyu üretmek te taşımak da dağıtmak da
daha kolaydır. Evinizdeki gaz borusuyla sistemdeki tellerin kalınlığını
karşılaştırın.
Bu küçük olma durumu sayesinde
bugün devasa bilgi ve işlem kapasiteli elektronik sistemleri cebimizde taşıyabiliyoruz.
Üstelik 100 gramdan daha hafif bataryalarla.
Elektronik ve elektrik sistemleri
bu kadar küçülebildiği için pek çok şeyi medeniyet içinde veya dışında her an
yanımızda olacak, taşınabilir ve daha taşınabilir olarak istiyoruz. Evdeki
aydınlatma iyi ama bir de taşınabilir fener olsa, evdeki tuğla gibi
telefonlarda iş görüyordu ama hep yanımda gezen türü de olsa.
Taşınabilir elektrik sadece lüks
amaçlı değildir. Şebeke elektrik sağlayamadığında geçici kaynaklar gereklidir,
prize takılı oyuncakların bir anlamı yoktur, piknikte müzik dinleme hakkınız
vardır, binlerce askerle bir harekattaysanız iletişim için her zaman kablo
döşeme şansınız olmaz. Ayrıca kendi elektriğini üreten taşıtların her zaman
çalışması anlamsızdır. Onların ilk başlangıcını verecek taşınabilir bir sistem
gereklidir. Arabanızı her çalıştıracağınız anda priz bulamayabilirsiniz.
Kısacası elektrik gerek
kendisinin taşınma kolaylığı gerekse elektrikle yapabileceklerinizin
çeşitliliği ve pratikliği nedeniyle vazgeçilmezdir. Elektrik altın gibidir her
dövizden daha geçerlidir.
uyarı:
uyarı:
Burada yazılanlar kişisel denemeler sonucu öğrenilen
bilgilerdir ve bilgi paylaşımı amacıyla yazılırlar. Uygulama sırasında
kendinize, çevrenize ve eşyalarınıza vereceğiniz zararlardan sorumluluk almam.
Devrim Tuncer
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder